Friday, July 01, 2016

22. විපස්සී බුදුන් වහන්සේ

ඵුස්ස බුදුන් පිරිනිවන් පෑ කල උන්වහන්සේගේ සසුන වර්‍ෂ ලක්‍ෂයක් පැවතිණි. අනතුරුව බුද්ධානුබුද්ධ ශ්‍රාවකයන්ගේ නැතිව යාමෙන් උන්වහන්සේගේ සසුන ද අතුරුදහන් විය. උන්වහන්සේගේ අපරභාගයෙහි අන්තර කල්ප සහිත ඒ කල්පය ගත වූ කල්හි මෙම කල්පයට කල්ප අනූඑකකට පෙර සාර නම් කල්පයේ පළමුවන අන්තර කල්පයේ විකල්ප දත් පරහිත නිරත සංකල්ප ඇති සර්‍වාර්‍ථයන් විශේෂයෙන් දන්නා පසැස් ඇති, දෙපා ඇති සතුන්ට උතුම් වූ, නමින් විපස්සී නම් ශාස්තෘන් වහන්සේ පහළ වූහ. ඒ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ පාරමී පුරා බෝධි ඥානය මෝරවා වෙස්සන්තර ආත්ම වැනි අත්බැව්හි සිට එයින් සැව තුසීපුරයෙහි ඉපද එහි ආයුතාක් වැස දෙවියන්ට ප්‍රතිඥා දී තුසීපුරෙන් චුත ව බන්‍ධුමතී නුවර රජ කුලයෙහි බන්‍ධුම ක්‍ෂත්‍රීය රජතුමාට දාව බන්‍ධුමතී දේවියගේ කුස පිළිසිඳ ගත්හ. උන්වහන්සේගේ පිළිසිඳගැනීමෙහි දීපංකර බුද්ධ වංශයෙහි කියූ පරිදි දෙතිස් පෙළහර ඇතිවිය. දෙවියන් විසින් කරන ලද ආරක්‍ෂා ඇතිව දස මස් ඇවෑමෙන් ඛේම මිගදායෙහි මේ වලාරොදින් පුන් සඳ සේ මව් කුසින් නික්ම සත්‍වෝත්තමයෝ උතුරු දිශාභිමුඛ ව සත් පියවරින් ගොස් සියලු දික් බලා සීහනාද කළහ.
ඉක්බිති කුමාරයාට නම් තබන දිනෙහි නම් කරන්නාහු “නෑයෝ දිවා රෑ අතරතුර මොහොතකුදු අන්ධකාරයක් නොමැතිව පිරිසිදුව දක්නාහ. විවෘත ඇසින් දක්නාහ. එහෙයින්” විපස්සී යැයි නම් තැබූහ. ඒ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ක්‍ෂත්‍රීය කුලයෙහි වූහ. උන්වහන්සේට නන්‍ද, සුනන්‍ද, සිරිමා නම් රමණීය ප්‍රසාද තුනක් විය. එහි නැටුම් ගැයුම් වැයුම් හි දක්‍ෂ එක්ලක්‍ෂ විසිදහසක් පරිවාර ස්ත්‍රීන්ගේ උවටැන් හැමදා විය. උන්වහන්සේ අවුරුදු අටදහසක් ගිහිගෙයි විසූහ. අගමෙහෙසිය වූ සුදස්සන (සුතනු) දේවියට සමවත්තක්ඛන්ධ කුමරු උපන් කල්හි බෝසතාණෝ සතර පෙර නිමිති දැක ආජඤ්ඤ රථයකින් අභිනිෂ්ක්‍රමණය කොට පැවිදි වූහ. උන්වහන්සේ අනුව සුවාසූදහසක් පුරුෂයෝ පැවිදි වූහ. අටමසක් දුෂ්කරක්‍රියා කොට වෙසක් පොහෝදින සුදස්සන සිටුදූ දුන් පරම මධුර මී කිරිබත් වළඳා නොයෙක් කුසුමින් සමලංකෘත සාල වනෙහි දිවා විහරණය කොට සවස් කාලයෙහි සුජාත නම් යවපාලකයා දුන් කුස තණ මිටි අට ගෙන පළොල් රුක තෙවරක් පැදකුණු කොට පෙරදිග බලා බෝරුකට පිට දී පනස්තුන් රියන් තණ ඇතිරි අතුරා පර්යංකය වැළඳ චතුරංග වීර්ය්‍යාධිෂ්ඨාන කොට මරබල පරදා ත්‍රිවිද්‍යාව උපදවා සර්‍වඥතාඥාන ප්‍රතිවේධයෙන් උතුම් බුදු බවට පැමිණ බෝමුල වැඩ හිඳිමින් උදන් අනා සත්සතියක් බෝමුල සමවත් සුවයෙන් කල්ගෙවා අටවන සතියේ බ්‍රහ්ම ආරාධනයෙන් කාහට පළමු ව දහම් දෙසන්නේ දැයි සලකන සේක් සුළුමෑණි පුත් ඛණ්ඩ කුමරුගේ ද පුරෝහිත පුත් තිස්ස කුමරුගේ ද හේතු සම්පත් දැක අහසින් වැඩ ඛේම මිගදායෙහි ධම්සක් දෙසූහ. එහිදී අපමණ සත්වයන්ට ධර්‍මාභිසමය විය.
මහර්ෂි වූ විපස්සී බුදුරදුන්ට රාගාදී කිලුටු නැති, සන්හුන් සිත් ඇති, තාදී ගුණැති රහතන් වහන්සේලාගේ රැස්වීම් තුනක් වූහ.
අප මහබෝසතාණෝ එකල්හි මහර්ධිමත් මහානුභාව ඇති අතුල නම් නාග රාජයෙක් ව නොයෙක් කෙළ ගණන් නා පිරිවර ඇත්තේ පිරිවර සහිත අසම සිල්බල ඇති කරුණාවෙන් සිසිල් සිත් ඇති දසබලයන් වහන්සේට සත්කාර කරනු වස් සඳමඬල වන් රුවන්මුවා දර්ශනීය සාරමණ්ඩයක් වූ මණ්ඩපයක් කරවා එහි වඩාහිඳුවා සතියක් දෙව් සැපයට අනුරූප මහදන් පුදා සත්රුවණින් සැරසූ මාහැඟි රන්මුවා නන් මිණිරැස් දහරින් බබළන පුටුවක් භාග්‍යවතුන් වහන්සේට පිදීය. එකල්හි ඔහුට පීඨදානානුමෝදනා වශයෙන් මෙතෙම මෙයින් ඒකානූවන කප්හි ගෞතම නමින් බුදු වන්නේ යැයි විවරණ දුන් සේක.
විපස්සී බුදුන්ට ඛණ්ඩ හා තිස්ස දෙනම අගසවුවෝ ය. උපස්ථායක අසෝක නම් භික්‍ෂුව විය. චන්‍දා හා චන්‍දමිත්තා දෙනම අග්‍රශ්‍රාවිකාවෝ ය. පුනබ්බසුමිත්ත හා නාග යන දෙදෙන උපස්ථායකයෝ ය. සිරිමා හා උත්තරා යන දෙදෙන උපස්ථායිකාවෝ ය. ශරීරය අසූව රියන් විය.
ඒ කාලයෙහි විපස්සී බුදුරදුන්ට අවුරුදු අසූදහසක් ආයුෂ වී ය. උන්වහන්සේ එතෙක් කල් වැඩ සිටිමින් බොහෝ ජන සමූහයා බව සයුරෙන් එතෙර කළ සේක. බොහෝ දෙවි මිනිසුන් සසර බැඳුමෙන් මිදෙව් සේක. මග හා නොමග සෙසු පුහුදුන්ට වදාළ සේක.
ඒ විපස්සී බුදුරජ තෙම ආලෝකය දක්වා, අමා පදය යැයි කියන ලද නිවන් තැබීමට කරුණු වූ දහම් දෙසා, ගිනි කඳක් මෙන් දිලිහී, ශ්‍රාවකයන් සහිතව සුමිත්තාරාමයෙහි දී පිරිනිවී සේක. එහි ම උන්වහන්සේගේ උතුම් සෑය සත් යොදුනක් උසට බඳින ලද්දේ ය.
උතුම් ඍද්ධිය ද, උතුම් පින ද, සක් ලකුණු ආදිය කරණකොට මල් පිපුණු ගසක් මෙන් අලංකාර ශරීරය ද, සියල්ල අතුරුදන් විය. සියලු සංස්කාරයෝ හිස් වූවාහු නො වෙත් ද?

මෙ කපින් කල්ප අනූඑකකට පෙර සාර නම් කල්පයේ පළමුවන අන්තඃ කල්පයේ ලොව පහල විය.
නගරය බන්‍ධුමතී නුවර
ගෝත්‍රය කොණ්ඩඤ්ඤ
ජාතිය ක්‍ෂත්‍රීය
පියා බන්‍ධුමා ක්‍ෂත්‍රීය රජතුම
මව බන්‍ධුමතී දේවිය
ප්‍රාසාදත්‍රය 1. නන්‍ද 2. සුනන්‍ද 3. සිරිමා
අග්‍රමහේෂී සුදස්සන (සුතනු) දේවිය
පුත්‍රයා සමවත්තක්ඛන්‍ධ කුමරු
අගාරවාස අවුරුදු අටදහසයි (8,000)
අභිනිෂ්ක්‍රමණය ආනඤ්ජ රථයකින් නික්මුණහ
ප්‍රධන් වීර්ය දින දහහතරක් ප්‍රධන් වීර්‍ය වැඩීය
කිරිපිඩු සුදස්සන සිටුදූ
කුස තණ සුජාත යවපාලකා
බෝධිය පළොල්
ශරීර රශ්මිය සත් යොදුනක් පමණ පැතිර සිටියේය
ධම්සක් දෙසීම ඛේම මිගදායෙහි
ශ්‍රාවක සන්නිපාත ශ්‍රාවක සන්නිපාත තුනක් විය
අග්‍රශ්‍රාවක දකුණත්සව් ඛණ්ඩ තෙරුන්
අග්‍රශ්‍රාවක වමත්සව් තිස්ස තෙරුන්
අග්‍රශ්‍රාවිකා දකුණත්සව් චන්‍දා තෙරණිය
අග්‍රශ්‍රාවිකා වමත්සව් චන්‍දමිත්තා තෙරණිය
අග්‍ර උපස්ථායක අසෝක භික්‍ෂුව
උපස්ථායකයෝ පුනබ්බසුමිත්ත, නාග
උපස්ථායිකාවෝ සිරිමා, උත්තරා
ආයු ප්‍රමාණය අවුරුදු අසූදහසයි. (80,000)
පරිනිර්වානය සුමිත්තාරාමයෙහි
බෝසතාණෝ අතුල නම් නා රජුව විවරණ ලැබීය

<<< Previous Next >>>

ඔබ මෙම පෝස්ට් එකට කැමති නම් අන් අය අතරේ බෙදා හරින්න.

0 comments :

Post a Comment